Jean Gabin’in oynadığı banka soyguncusu karakterine de adını veren Pépé le Moko adlı filmde soyguncu, Parisli ziyaretçi Gaby’e aşık olduğunda Cezayir’in Kasaba adli şehrinin yasalarından kaçmaktadır. Filmin son sahnesinde Pépé, Gaby’nin teknesi uzaklaşırken, labirentimsi sığınağını bırakıp çaresizlik içinde iskelenin demir çubuklu çitleri boyunca haykırır. Ünlü yönetmen Julien Duvivier’nin 1937 güç gösterisini ilk defa Tokyo da küçük bir tiyatroda öğrenciyken izledim. O zamandan beri de defalarca tekrar hatırladım. Yoğun bir kar yağışının ardından gelen açık ve güneşli bir günde Hakodate civarında, Shiodomari Nehri ağzının yakınlarında bir sahilde bulunan Shimokaigan’ı ziyaret ettim. Geçen defa ordayken, eksik kiremitleri ve yatık duvarlarıyla harabe bir bina görmüştüm: Eski Kimura sardalya kulübesi. Fakat şimdi orası bile kayıplara karıştı ve orada tek gördüğüm şey bomboş karlı bir arazi.
Yirminci yüzyıla kadar Hokkaido’nun etrafındaki deniz suyun rengini koyulaştıracak kadar çok sardalya sürüsü akınına uğrardı. Sardalyaları tarım gübresi olarak kullanmak için balık ununa çevirmek bölgeyi Meiji döneminde (1868–1912) refaha kavuşturdu. Sardalya mevsimi olan kasım ve aralık aylarında kulübede balıkçılar kalırdı. Adam zamanlamayı ayarlamak içinYasa yo, yasa-a, yo-o diye bağırarak kıyı sürütme ağlarını salya eder; kadınsa mokko denen balık dolu hasır sepetleri taşıyarak kıyıdan kazanlara ileri geri giderdi. Şimdi bir zamanlar kulübenin bulunduğu yerde dikilildiğimde o sahneyi canlı bir şekilde hayal edebiliyorum. Fakat 1940 civarında sardalyalar gittikçe azalmaya başladı ve 1952’de yerel balıkçılık derneği bu alanı kullanıma kapattı.
15 sene önceki son ziyaretimde sardalya kulübesi yakınlarında bir kadınla karşılaştım. Seksenli yaşlarındaydı; oval yüz hatları, zarif burnu ve dokunaklı gözleri gençliğindeki güzelliğini ele veriyordu. Yetmiş yıl önce, Aomori eyaletinin Tsugaru bölgesinde bir şehir olan Hirosaki’den yüzünü daha önce hiç görmediği bir balıkçı ile evlenmeye Hokkaido’ya gelmiş. Hayat yalnız ve can sıkıcı olup da evini özlediğinde Hakodate’yi Aomori’ye bağlayan Seikan feribotunu izleyip boğazın ardında, Tsugaru’nun dağlarındaki evini düşünürmüş. Eğer sağlıklıysa şimdi yüz yaşında olmalı.
Pépé Gaby’ye sıkıca sarılırken, kendisi de bir yandan vatan hasretiyle çepeçevre sarılmıştır. Ona “Ne güzel kokuyorsun,” der. Gaby de “Metronun kokusu” diye alaya alır onu. Kuşkusuz Hirosakili kadın, boğazın hızlı akımlarının taşıdığı Tsugaru’nun kokusunu almıştır.
Shimokaigan’a Ulaşım: Shiodomarigawa Köprüsü yakını, Hakodate merkezinden arabayla 30 dakika mesafede.
Haberin orijinal halini okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
News
